Blog 11 maart 2018

Melk goed voor elk?

Onlangs stuitte ik op een artikel over zuivel. Is dit nu geschikt voor mensen of niet? Is het gezond, of toch niet? Iedereen lijkt er wel een mening over te hebben. Of juist gewoon niet, want het is toch normaal dat we zuivel eten en drinken? De supermarkt staat er tenslotte vol mee. Uiteraard heb ik er ook een mening over, daar heb ik in het verleden vaker over geblogd. Daarom probeer ik nu een zo objectief mogelijk stuk te schrijven, waarbij ik de vele eigenschappen van zuivel probeer te beschrijven.

Voor wie?
Allereerst, zuivel komt (voornamelijk) van de koe. De koe maakt melk aan voor het kalf. Kortom, de voedingsstoffen die erin zitten zijn uitermate geschikt voor de groei van het kalf. Dus ergens is het daarom wel wat vreemd dat wij mensen iets drinken dat bedoelt is voor andere (pasgeboren)zoogdieren.

Eiwitten
Zuivel is een bron van eiwitten. Per liter bevat het vele grammen eiwit en vooral kwark (en skyr) bevat veel eiwit. Eiwit is een belangrijke bouwstof voor ons lichaam. Vooral whey-eiwit is interessant, omdat dit vooral de aminozuren bevat die wij als mens niet kunnen aanmaken. Echter whey-eiwit komt weinig voor in zuivel, het is een soort restafval van de bewerking van melk. Tegenwoordig wordt dit veel in eiwit-shakes verwerkt. Zuivel bestaat voornamelijk uit caseïne-eiwit. Een zeer lange keten van eiwitten. Lange ketens moeten door ons lichaam in stukjes worden geknipt, in dit geval in dermate veel stukjes dat dit zeer lastig is voor ons lichaam. Caseïne-eiwit is hierdoor slecht opneembaar. Bij een niet goed werkende darmwand, kunnen te grote delen in ons bloed terecht komen en aan de basis staan van bijvoorbeeld een koemelkallergie.

NeuG5C
Een stofje waar de laatste tijd meer over bekend wordt is ‘NeuG5C’. Het is eigenlijk een koolhydraat en komt in vrijwel elk zoogdier voor. Behalve bij de mens. Wij mensen dragen het stofje NeuG5A met ons mee. Dit suggereert mogelijk dat de oermens vooral vis en gevogelte at (in plaats van andere zoogdieren). Het vervelende van deze stof is (dus de NeuG5C), is dat dit altijd wat irritatie geeft in de darmwand. Het gevolg is dat de darmwand meer open gaat staan en allerlei stoffen in ons lichaam toelaat, waar we niet op zitten te wachten.

Calcium en fosforzuur
In zuivel zit veel calcium en wordt daardoor nog door veel artsen als voedingsadvies gegeven voor sterke botten. We vergeten soms alleen dat artsen in hun gehele opleiding slechts 30 minuten over voeding zijn geïnformeerd. Een arts lijkt mij dus niet de logische persoon om ons te informeren over voeding. Uiteraard klopt het nog steeds dat er veel calcium in melk zit. Alleen onze calciumhuishouding is erg ingewikkeld. Het nadeel van zuivel is dat er ook veel fosforzuur in zit. Dit is een stof die erg verzurend werkt in ons lichaam. Calcium werkt juist ontzurend, en waar zit in ons lichaam veel calcium? Juist, in onze botten! Het lichaam gaat dus juist calcium uit onze botten halen om te ontzuren (er zit meer fosforzuur in zuivel dan calcium). Meer hierover in mijn volgend blog, want de calciumopname vergt meer dan dit.

B12 en vitamine D
Wij mensen hebben een behoorlijke behoefte aan vitamine B12 en vitamine D. Dit zijn 2 vitamines die bij tekorten veel verschillende klachten geven, dus voldoende inname is nodig. In principe bij genoeg eten van vlees en eieren zullen we voldoende B12 binnen krijgen, maar zuivel is ook een bron hiervoor. Vitamine D is een iets ander verhaal. We kunnen vitamine D aanmaken in ons lichaam met behulp van zonlicht. Hier in Nederland schijnt de zon niet goed genoeg om voldoende vitamine D aan te maken. Dit is dus een vitamine waar veel mensen een tekort aan hebben. Zuivel zou hier bij kunnen helpen.

Fermentatie en lactose
Veel mensen zijn lactose-intolerant. Met andere woorden; dit zijn mensen die het enzym missen om lactose (melksuiker) af te breken. Drie kwart van de wereld is lactose-intolerant, dus eigenlijk is het best menselijk om dit enzym te missen. Zuivel wordt regelmatig gefermenteerd (karnemelk, yoghurt, kefir, kwark) en heeft als voordeel dat vooral de melksuikers worden omgezet door bacteriën. Dit maakt gefermenteerde zuivel beter geschikt voor de mens. Voordeel is dat hier bacteriën in zitten die goed zijn voor onze darmen. Vooral kefir bevat vele bacteriën, die we goed in onze darmen kunnen gebruiken.

Ja, zuivel heeft voor- en nadelen. Het kan gezondheidsvoordelen en nadelen hebben. Het is dan de vraag, waar heeft ons lichaam behoefte aan? En is daar zuivel voor nodig? Het antwoord mag u zelf geven na dit artikel.

Fijne zondag.

Richard Wuisman.