Blog 19 november 2017
Stofverwisseling
Er bestaan een heleboel woorden om alle processen in ons lichaam te benoemen. De naamgeving is ooit correct bedacht, maar de voedingsindustrie en de diëtiek hebben er een verwarrende situatie van gemaakt. Dit gebeurt om bepaalde dingen makkelijker te verklaren, maar de voedingsindustrie maakt hier ook misbruik van. Loze kreten worden gebruikt om u er van te overtuigen bepaalde producten te kopen, om vooral ook vaak (en eigenlijk ook steeds meer) te eten. Het gebeurt regelmatig dat ik met cliënten praat over voeding. Als mij gevraagd wordt wat ik eet en hoe vaak ik eet, dan zie ik vaak een niet begrijpende blik. Een maaltijd overslaan? Geen tussendoortjes?
Op de 1 of andere manier is het tegenwoordig gewoon geworden dat we tussen de maaltijden door ook wat eten. Diabetici doen dit vaak op advies van hun voedingscoach, om de bloedsuikerspiegel op peil te houden. Een hoop anderen doen het om de motor pruttelend de houden, om de verbranding op gang te houden. Meteen een hoop termen, die eigenlijk allemaal verkeerd gebruikt worden. Hebben wij als mens een motor? Nee, die hebben we niet. Eten om de verbranding op gang te houden? Om de bloedsuikerspiegel op peil te houden? Ik ga proberen eens wat meer duidelijkheid te scheppen en uit te leggen hoe het precies zit.
Ten eerst, nee, zoals ik net zei, wij hebben geen motor. Er is geen contactslot waar we de sleutel in doen en onze verbranding gaat aan. Wel hebben wij 2 systemen in ons lichaam, deze systemen wisselen elkaar af en regelen op een handig moment de functies in ons lichaam. De systemen hebben niet de makkelijkste namen namelijk: ons Orthosympatisch Zenuwstelsel (O.S.) en ons Parasympathisch Zenuwstelsel (P.S.). Als we het dan houden in termen van de aan en uit knop, dan is het O.S. de ‘aan’ knop en het P.S. de ‘uit’ knop.
Het O.S. gaat aan zodra wij in beweging komen en zodra wij stress ervaren (geestelijk en fysiek). Op dat moment gaat ons lichaam zorgen van doorbloeding van de spieren en het vrijmaken van energie. Op hetzelfde moment worden eigenlijk alle andere functies stilgezet. Ons verteringskanaal stopt met verteren en onze uitscheidingsorganen nemen een pauze. Hartstikke nuttig want zo kunnen we optimaal bewegen (en zo bijvoorbeeld sporten). Nadeel is wel dat bij veel stress in ons leven, ons verteringskanaal en de uitscheidingsorganen veel minder actief zijn dan zou moeten. Ook een verhoging van de bloedsuikerspiegel is voor het lichaam stress en zal alle organen stil leggen. Dan wordt het nog moeilijker om alle suikers te verwerken. Dit is ook de reden dat weinig beweging en veel stress kunnen leiden tot suikerziekte. Ons lichaam is prima in staat om onze bloedsuikerspiegel te regelen, dat hoeven we niet voor ons lichaam te doen door regelmatig te eten.
Als we stil zitten of slapen (zonder stress) dan zullen onze verteringsorganen hard bezig zijn om alle voeding goed te verteren. De uitscheidingsorganen zorgen er dan ook voor dat we alle afvalproducten kwijt kunnen. Het is dus niet handig vlak voor het sporten nog te eten. We verteren het voedsel niet goed (en ligt dus zwaar op de maag). Door na het sporten te rusten en dan te eten, kunnen we optimaal ons eten verteren.
Ik hoop dat dit tot zoverre duidelijk is, dan kan ik wat begrippen gaan verklaren. Wat is nu precies onze verbranding (onze motor)? Zodra wij gaan bewegen gaat ons lichaam energie vrij maken. Deze energie is eerder opgeslagen uit onze voeding. Dat kan dus al uren of zelfs dagen daarvoor opgeslagen zijn. Daarom hoeven we niet te eten vlak voor het sporten. Ben ik nu niet in de war met onze stofwisseling? Nee, onze stofwisseling is het proces dat plaatsvind voor de verbranding. Onze stofwisseling begint zodra we in onze darmen voedingsstoffen opnemen. Deze stoffen worden opgenomen en zo bewerkt dat ons lichaam deze kan gebruiken bij alle processen die plaats vinden in ons lichaam. Het is de omzetting van voedsel naar het opslaan van energie, die vervolgens gebruikt kan worden.
Tot slot wil ik nog ingaan op wat vertering nu precies is. Dit is simpelweg het proces dat plaatsvindt zodra we eten in ons mond stoppen totdat dit opgenomen wordt in ons lichaam, of uitgescheiden wordt via de dikke darm of de nieren. Moeten we eten om onze verbranding op gang te houden? Nee, absoluut niet. Onze verbranding komt juist op gang als we bewegen en komt stil te liggen op het moment dat we eten. Hoe kunnen we dus het beste ‘onze motor’ laten draaien? Door maximaal 3 of soms 2 keer per dag te eten. Door te zorgen voor niet teveel stress op een dag en even rust te pakken na het eten, zodat onze vertering optimaal verloopt.
Hopelijk heb ik alle begrippen wat duidelijker gemaakt.
Fijne dag.
Richard Wuisman.