Blog 3 december 2017
Zinkende suikerlaag
Het is weer de tijd voor veel gesnoep. De hele maand december staat eigenlijk tegenwoordig in het teken van snoepgoed. Genoeg reden om weer eens wat over de alvleesklier te schrijven. Een orgaan dat het zwaar te verduren krijgt in deze maand. De afgelopen 3 dagen heb ik ook studie gevolgd betreffende de alvleesklier, dus een uitstekend moment om daar wat dieper op in te gaan. Dan wil ik het eigenlijk ook hebben over 1 heel belangrijk sporenelement voor de functie van de alvleesklier: namelijk Zink.
Zink wordt een sporenelement genoemd, volgens andere overzichten is het een mineraal. Geef het beestje een naam, het belangrijkste is de functie. Een hoop mensen weten wel dat de alvleesklier iets te maken heeft met suiker. Zeker mensen met Diabetes weten dit. De alvleesklier produceert het hormoon ‘insuline’. Een hormoon dat door mensen met diabetes type 1 altijd bijgespoten moet worden. Deze mensen hebben een alvleesklier die volledig gestopt is met insuline maken. Mensen met diabetes type 2 maken nog altijd insuline aan en zullen dit ook altijd blijven doen.
Waarom is zink nu zo belangrijk voor de alvleesklier? Wel, dat heeft 2 redenen. Zodra wij gaan eten, gaat onze alvleesklier hormonen (insuline) en enzymen aanmaken. De insuline wordt aangemaakt om alle suikers in het bloed te vervoeren naar al onze lichaamscellen als brandstof. Als we veel suiker eten, gaat onze bloedsuikerspiegel stijgen en moet de alvleesklier meer insuline aanmaken. Het gevolg kan zijn dat er zoveel insuline aangemaakt wordt, dat onze bloedsuikerspiegel teveel zakt. Als deze teveel zakt worden we moe en kunnen we een ‘hypo’ krijgen. Geen gunstige omstandigheden. Zink kan ervoor zorgen dat de aanmaak van insuline geremd wordt en kan dus zo ook voorkomen dat onze bloedsuikerspiegel te veel zakt.
Kortom, zink kan helpen bloedsuikerschommelingen te voorkomen. Als we teveel suiker blijven eten, zal de alvleesklier dus ook veel behoefte hebben aan zink. Is er gegeven moment te weinig zink, dan zal de alvleesklier vaak teveel insuline aanmaken. Dit heeft weer een ander probleem tot gevolg. In al onze cellen zitten ‘poortjes’ die de insuline (met suiker) naar binnen laten komen. Deze ‘poortjes’ moeten zink bevatten om de insuline naar binnen te krijgen. We krijgen dus een probleem als we te weinig zink in ons lichaam hebben. Er komt te weinig brandstof in al onze cellen. Met andere worden, onze cellen krijgen te weinig brandstof en functioneren minder goed. Het lichaam gaat vervolgens op een andere manier proberen de insuline (met suiker) uit het bloed te krijgen. Vetcellen kunnen die makkelijk opnemen en zetten de suikers om in vet. Nu gaat dit dus echt een probleem worden en een aandoening als diabetes begint te ontstaan.
Nog even kort samengevat, door een tekort aan zink wordt de alvleesklier niet afgeremd om insuline aan te maken. Het tweede gevolg is dat lichaamscellen ook de insuline niet meer opnemen. Wij mensen hebben zink dus heel hard nodig, zeker met een verstoord voedingspatroon (te veel eetmomenten per dag en teveel suiker). Hoe komen we aan voldoende zink?
In onze huidige voeding zijn de bronnen van zink erg karig aan het worden. Een tekort aan zink komt daardoor veel voor (en er zijn dus ook veel diabetici). Vooral in bewerkte voeding zullen we geen zink vinden. De beste bronnen van zink zijn vooral noten, pitten en zaden. Kies er wel voor om deze rauw te eten, dan zitten er meer voedingsstoffen in (pitten en zaden zullen dit meestal zijn, noten zijn nogal eens geroosterd of gebrand). Ook vlees en gevogelte bevatten zink, al is dit in mindere mate. Is het logisch om nu te kunnen zeggen dat we met een tekort aan zink, grotere kans hebben om het krijgen van suikerziekte? Ja, die kans is absoluut groter als we hier heel objectief naar kijken. Uiteraard draait niet alles om zink bij de alvleesklier. Andere tekorten zullen ook tot problemen lijden zoals suikerziekte, maar ook een tekort aan beweging heeft een grote invloed op de opname van insuline.
Fijne week,
Richard Wuisman.