Blog 3 september 2017
Spierpijn
Vorige week ben ik ingegaan op verzuring in spieren en zoals beloofd ga ik nu iets dieper in op spierpijn. Als we het hebben over ‘gewone’ spierpijn, dan kan ik daar redelijk kort over schrijven. De meeste mensen weten ook wel dat dit ontstaat door intensief sporten of bewegen. De spieren worden daarbij dermate flink gebruikt, dat we de volgende dag ‘spierpijn’ voelen. Dit is de volgende dag pas voelbaar. Spierpijn meteen na het sporten is niet mogelijk. Uiteraard kunnen spieren meteen na het sporten gevoelig zijn, maar dit is (nog) geen spierpijn. Dat komt echt pas de volgende dag. Een beetje spierpijn voelen we dan misschien 1 dag, maar vaker duurt dit 2 dagen. Het kan zelfs die tweede dag flinker zijn dan die eerste dag. De derde dag zou de spierpijn zo goed als over moeten zijn. Mocht de spierpijn dan nog aanwezig zijn, dan zijn we flink over onze grenzen heen gegaan (of misschien wel te flink). Als dit gevoel 3 dagen of langer duurt, moet u zich misschien ook afvragen of dit wel spierpijn is, of een kleine overbelastingsblessure.
Op het moment dat we spierpijn hebben, is ons lichaam hard aan het werk de spieren te herstellen. De spieren zijn gevoelig, omdat de spieren licht beschadigd zijn. Ons lichaam probeert dit te herstellen en te versterken, zodat dezelfde inspanning de volgende keer geen spierpijn geeft. Dit is de reden dat we sterker of sneller worden van training. Ons lichaam probeert zichzelf te versterken, omdat het blijkbaar nodig is. Op het moment dat het lichaam aan het herstellen is, de dagen van de spierpijn, is het niet verstandig weer zwaar te trainen. Op dat moment is het lichaam nog verzwakt, want de schade wordt nog gerepareerd. Trainen of zwaar inspannen met spierpijn heeft dus het omgekeerde trainingseffect, hier worden we zwakker van. Het lichaam krijgt eigenlijk niet meer genoeg tijd om alles te repareren, laat staan te herstellen.
Toch zijn er ook nog andere manieren waarop spierpijn kan ontstaan. Bijna iedereen heeft wel eens griep gehad. Wat hebben we als we (echt) griep hebben? Juist, dan hebben we spierpijn. Dit valt makkelijk te verklaren. Op het moment dat we griep hebben is ons immuunsysteem hard aan het werk. Dat is keihard aan het werk en zoekt alle stoffen in het lichaam om zich te versterken. Dat heeft tot gevolg dat overal uit het lichaam eiwitten worden gewonnen voor de aanmaak van immuuncellen. Onze spieren zijn flinke bronnen van eiwitten en het is ook best nuttig om tijdens griep onze spieren te verzwakken. Doordat het lichaam eiwitten uit onze spieren haalt, worden deze zwakker (en voelen we spierpijn). We voelen ons al niet goed omdat we ziek zijn, en hierdoor wordt bewegen nog vervelender. Dat is hartstikke nuttig, want bij een flinke griep moeten we gewoon rusten. Dan kan het lichaam zo goed mogelijk werken aan de oplossing (beter worden). Spierpijn tijdens griep wil dus eigenlijk zeggen; doe vooral niks, blijf lekker liggen, dan is de griep het snelst weer over.
Op het moment van griep ligt de prioriteit voor ons lichaam niet bij bewegen, wel bij herstellen. Het herstel is dus belangrijker dan bewegen. Zo maakt het lichaam onderscheid tussen alle functies in het lichaam. Alles staat in dienst van wat het belangrijkste is. In het geval van griep, is dat het virus aanpakken. De rest is dan minder belangrijk. Nadat we van griep herstelt zijn, duurt het vaak ook weer even voor we weer fit zijn. Ten eerste moeten alle spieren weer op normale kracht komen, en 1 spier specifiek. Tijdens griep wordt ons middenrif behoorlijk beroofd van eiwitten. Ons middenrif is een grote spier aan de onderrand van onze ribben. Tijdens een griep, verliest het middenrif 66% van zijn omvang. Als we weer beter zijn duurt het weken voordat het middenrif weer op normale kracht is. Ons middenrif zorgt voor de aanzuigkracht van onze longen. Als het middenrif dit met minder kracht doet, zullen we ons vermoeider voelen, we krijgen namelijk minder lucht binnen.
Zo zijn er nog een aantal aandoeningen, waarbij ook sprake kan zijn van spierpijn. Het beste voorbeeld vind ik mensen met fibromyalgie. Ook wel weke delen reuma genoemd of spierreuma. Deze mensen (bijna altijd vrouwen) hebben vaak erg gevoelige spieren, dit is eigenlijk het belangrijkste symptoom (en vermoeid). Fibromyalgie is een syndroom, dat wil zeggen dat er geen test is die reuma aan kan tonen bij deze mensen, het is een optelsom van symptomen. Bij deze mensen worden dus eigenlijk constant eiwitten uit de spieren gewonnen voor andere prioriteiten in het lichaam. Wat die andere prioriteiten zijn, verschilt van persoon tot persoon. Bij vrouwen is blijkbaar spierkracht, niet het belangrijkste voor overleving (evolutionaire gedachte).
Voor mannen is dit wel belangrijk. Mannen moet kunnen jagen en verdedigen, hiervoor is spierkracht nodig. Als bij mannen het lichaam andere prioriteiten heeft, dan worden er geen eiwitten gewonnen uit de spieren. Bij mannen wordt vaak een ander orgaan getroffen. Bij mannen zal vaak de hartregio in functie verminderen. Helaas een regio, die slecht kan herstellen. Mannen met duidelijk hartklachten of hartinfarcten zijn veel typischer dan bij vrouwen. Door toename van stress, werken, roken en andere slechte beweeg- en eetgewoontes zijn er wel steeds meer vrouwen die hier ook mee te maken krijgen.
Ons lichaam doet heel veel voor ons. Het kan onderscheid maken in wat belangrijk is voor het lichaam. Wat moet er gedaan worden om te overleven? Zo bepaalt ons eigen lichaam hoe we ons voelen, waar het meeste bloed heen moet, waar de meeste voedingsstoffen heen moeten. Onlangs ben ik door een cursus op een interessant inzicht gestuit, dat ik volgende week ga proberen uit te leggen. Een verklaring waarom wij als mensen zo vaak last hebben van spierblessures, terwijl de oorzaak hiervan totaal niet duidelijk is.
Fijne zondag,
Richard Wuisman.