Blog 6 januari 2018

Immuunsysteem

Allereerst wil ik beginnen met iedereen een heel gelukkig en gezond 2018 toe te wensen. Ik wens iedereen veel goede keuzes toe als het gaat op het gebied van gezondheid en daarom ook vooral veel wijsheid.

Zoals beloofd, ga ik in dit stuk door op het immuunsysteem. Wat is nu eigenlijk het immuunsysteem? We hebben het er vaak over in de volksmond. Het kan verhoogd zijn of verlaagd. Het klinkt soms alsof het net zo veranderlijk is als het weer. Dat we er net zo weinig invloed op hebben als het weer. Is dat zo? Laat ik eerst eens de vragen beantwoorden, die het makkelijkst te beantwoorden zijn. Wat is het immuunsysteem en waar in ons lichaam zit het?

Als we praten over ons immuunsysteem dan hebben we het over dat deel van het lichaam dat ervoor zorgt dat we ons kunnen verdedigen tegen indringers en schadelijke cellen (ook die van ons zelf). Voor het verdedigen hebben we cellen in ons lichaam die dat regelen; de witte bloedcellen. Er zijn meerdere soorten en eigenlijk zijn ze in het hele lichaam te vinden. Tenminste, op het moment dat het immuunsysteem actief is, kunnen witte bloedcellen overal aangetroffen worden. Toch zijn er bepaalde delen van het lichaam zeer nauw betrokken bij ons immuunsysteem.

De witte bloedcellen moeten ergens aangemaakt worden. De cellen worden gemaakt in ons beenmerg (dus eigenlijk in ons bot). Als deze cellen gevormd zijn worden ze getransporteerd naar de opslagplaatsen in het lichaam. De belangrijkste plek is in de darmen (GALT; gut associated lymphoid tissue). Dit is een lymfatisch netwerk dat zich in de gehele darmen bevind. Zo’n 80% van ons immuunsysteem bevind zich op deze manier in de darmen.

Een ander orgaan dat nauw betrokken is bij het immuunsysteem, is de zwezerik. Een klein orgaantje achter het borstbeen. Vooral in onze jeugd is dit orgaan actief voor de rijping van witte bloedcellen. Uiteindelijk groeit dit orgaan niet mee met de rest van ons lichaam, zodat dit orgaan verhoudingsgewijs lijkt te krimpen. Toch blijft dit orgaan betrokken in onze immuniteit. Om dit orgaan te stimuleren (en dus ook ons immuunsysteem), kunnen we simpelweg met de vuist een paar keer (dagelijks) op ons borstbeen tikken (doe dit wel met de duimkant van de vuist).

De milt moeten we ook niet vergeten in dit verhaal. Ook in de milt kunnen witte bloedcellen rijpen voordat ze in ons lichaam hun werk gaan doen. Onze milt is een grote opslag van bloed (ook van rode bloedcellen). Het andere proces vindt hier ook plaats. Zodra de witte bloedcellen hun werk gedaan hebben, zorgt de milt er ook voor dat deze cellen weer opgeruimd worden. Kortom, de milt is toch best een belangrijk orgaan, ondanks dat we zonder kunnen leven.

Ons hele lymfesysteem is een stelsel waarin de witte bloedcellen werkzaam zijn. Dit zit in ons hele lichaam, maar denk daarbij ook aan alle slijmvliezen in ons lichaam. Juist in de slijmvliezen gebeurt heel veel werk om ons gezond te houden. Dit is dus in onze longen en luchtwegen, de neusholte, de keelholte (de ring van Waldeyer, met oa de amandelen), de sinussen (de holtes in de schedel) en het vrouwelijk geslachtsorgaan.

Het immuunsysteem zit dus in heel veel delen van het lichaam. Wat kunnen we doen om dat goed te houden? Het belangrijkste is dat we zorgen voor een goede darmflora (zie mijn vorige blog). Hier zit het grootste deel van het immuunsysteem. Als onze darmen te zwaar belast worden, zal ons immuunsysteem te hard moeten werken en uiteindelijk niet goed werken. Naast onze darmen is het gunstig om de overige slijmvliezen niet te belasten. Bijna al de genoemde slijmvliezen raken geïrriteerd door te roken en het gebruik van alcohol.

Volgens mij zijn dit adviezen die passen bij goede voornemens voor een mooi 2018.

Fijne week.

Richard Wuisman.