Blog 8 oktober 2017
Trage spieren
Deze week een erg late blog. Nee, ik heb absoluut geen writersblock, er is weer zoveel om over te schrijven. Dat ik zo laat ben heeft alles te maken met het feit dat mijn fysiotherapiepraktijk steeds drukker wordt. Hartstikke fijn, maar daardoor wordt het soms ook lastig om te blijven werken aan deze website. Daarbij had ik deze week ook nog een cursus over hamstringblessures bij sporters. Hoe vaak komt het niet voor, dat we een sporter om TV naar de hamstrings zien grijpen? Vaak, veel te vaak zelfs, dit kan veel vaker voorkomen worden. Hier was ik al van overtuigd, maar na deze cursus nog meer.
Het blijkt moeilijk, maar het is absoluut mogelijk om te testen of al onze spieren goed functioneren. Niet alleen of spieren sterk zijn, maar ook of spieren adequaat reageren op explosieve kracht. Sporters zijn goed getraind en het zal dus niet voorkomen dat een spier te ‘slap’ is. Toch ontstaan spierblessures. Een juiste controle over de spieren is essentieel. Dit betekent, een spier is binnen millisecondes in staat kracht te leveren. Dit is meteen, dus op het moment van het aanzetten van een sprint (en bij elk voetcontact met de grond kunnen stabiliseren en kracht leveren). Dit proces moet megasnel gaan in een sprint of bij contactsporten, waarbij iemand een schop krijgt bijvoorbeeld. Ook bij vermoeidheid moet dit snel blijven gaan. Het is prima testbaar, spieren op deze snelheid testen. Een geblesseerde spier was voor de blessure dus al nooit optimaal functionerend.
Nu even concreet voor de hamstrings. De hamstrings zijn de spieren in het bovenbeen aan de achterzijde, lopende van de zitbeenknobbel in de bil, naar het scheenbeen en kuitbeen net onder het kniegewricht. Na deze cursus heb ik veel voorkomende oorzaken leren testen voor het ontstaan van blessures aan deze spiergroep. Grappig genoeg ligt die oorzaak nooit in de spieren zelf! Door sporters regelmatig te testen kunnen spieren opgespoord worden die niet in staat zijn snel kracht te leveren. Als spieren dit niet kunnen, moet de oorzaak opgespoord worden. Een aantal (voor mij) voor de hand liggende oorzaken liggen in de aangrenzende gewrichten. Dit zijn de stand van het bekken, de stand van de heup, het kniegewricht (en dan vooral het kniekapsel in de knieholte) en het enkelgewricht. Ook kunnen problemen in de onderrug hiervoor zorgen. Een andere veelvoorkomende oorzaak is ook het hebben van slappe bilspieren. Door zwakke bilspieren zullen de hamstrings grotendeels de functie overnemen van deze spiergroep. Het gevolg is dat de hamstrings overbelast raken, met alle gevolgen van dien.
We hebben het nu over de hamstrings, maar dit geldt dus ook voor andere spiergroepen. Elke spier die niet snel kan schakelen, is een risico op blessures. Deze principes zal ik dus ook als fysiotherapeut toe gaan passen, zeker ook omdat dit snel te testen is. Op deze manier moet het ook te doen zijn om bijvoorbeeld het aantal kruisbandblessures te verminderen. Het lijkt op dit moment wel een rage, de afgelopen weken hebben een hoop bekende voetballers in Europa deze blessure opgelopen. Zelfs zonder contact te hebben met de tegenstander op het moment van afscheuren. Een duidelijk teken dat de speler blijkbaar niet in staat is, snel met zijn spieren de beweging op te vangen.
Tot slot wil ik nog even heel graag ingaan op een artikel dat deze week op nu.nl verscheen. Met grote letters stond er: Overslaan ontbijt in verband gebracht met aderverkalking. De titel wekt de indruk dat aderverkalking ontstaat door het ontbijt over te slaan. Weer een erg suggestieve titel, en dat blijkt ook verderop in het artikel. Het bleek namelijk dat de mensen die kozen voor ongezonde voeding en weinig bewogen, ook vaak het ontbijt over bleken te slaan. Eigenlijk kan dus beter gezegd worden: slechte voeding en weinig beweging leidt tot aderverkalking. Zolang we genoeg bewegen en voldoende voedingsstoffen eten is er geen reden voor paniek. Dan mag het ontbijt best een keer over geslagen worden. Dit werkt helend voor de darmen (meer tijd om alles te repareren) en stimuleert ook nog eens de aanmaak van groeihormoon. Hierdoor wordt meer spierweefsel aangemaakt, wat gunstig is voor onze verbranding, hierdoor slaan we minder vet op. Het ontbijt over slaan mag dus best, maar wel om de goede reden.
Alvast fijne week.
Richard Wuisman.